Loại hình công ty TNHH được quy định tại Chương III của Luật Doanh nghiệp 2020. Loại hình doanh nghiệp này bao gồm:
Chương trình Khởi nghiệp quốc gia 2023
Offenbar hast du diese Funktion zu schnell genutzt. Du wurdest vorübergehend von der Nutzung dieser Funktion blockiert.
Ngày 21/12/2023, tại Hà Nội diễn ra Chương trình Diễn đàn Khởi nghiệp Quốc gia 2023 và Phát động Chương trình Khởi nghiệp Quốc gia 2024 do Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp phối hợp với Cục Phát triển Thị trường và Doanh nghiệp Khoa học – Công nghệ (NATEC - Bộ Khoa học và Công nghệ), Hội đồng Cố vấn Khởi nghiệp Đổi mới sáng tạo Quốc gia – (VSMA). Sự kiện thu hút sự tham gia của Lãnh đạo các Bộ, Ngành, địa phương, doanh nhân, các trường đại học/cao đẳng, các tổ chức thúc đẩy - hỗ trợ khởi nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp các địa phương, cơ quan báo chí – truyền hình và đặc biệt là sự tham gia của hơn 200 khách mời.
Phát biểu tại Diễn đàn Khởi nghiệp Quốc gia 2023, ông Bùi Trung Nghĩa, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, năm 2023 kinh tế thế giới giảm cầu trên diện rộng, trong khi các chi phí đầu vào sản xuất kinh doanh tăng cao. Kinh tế Việt Nam trong năm vừa qua tiếp tục chịu "tác động kép" từ những yếu tố bất lợi từ bên ngoài và hậu quả đại dịch COVID-19 để lại vẫn rất nặng nề. Cộng đồng doanh nghiệp đối mặt với nhiều thách thức hơn bao giờ hết.
Trong bối cảnh khó khăn nhưng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Việt Nam vẫn phát triển tương đối nhanh. Thu hút vốn đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam đã dần tăng trưởng trở lại với 634 triệu đô la Mỹ năm 2022 và đạt 413 triệu đô la Mỹ trong nửa đầu năm 2023.
Hiện nay, trên cả nước đã hình thành nhiều đơn vị hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, cả trong khu vực nhà nước, khu vực doanh nghiệp và cả từ các tổ chức quốc tế theo nhiều mô hình đa dạng, phong phú. Khoảng 20 địa phương đã và đang hình thành các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, gần 100 cơ sở ươm tạo, tổ chức thúc đẩy khởi nghiệp trên cả nước đã và đang hoạt động. Nhiều trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của quốc tế có hoạt động hoặc phối hợp để vận hành các không gian đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.
Tuy vậy, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Việt Nam vẫn cần tiếp tục hoàn thiện để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo được hình thành và phát triển. Ngoài hành lang pháp lý và các chính sách hỗ trợ, Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Việt Nam cần các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo làm hạt nhân để huy động, khai thác, liên kết và tối ưu hóa các nguồn lực, đặc biệt là các thành quả trong nghiên cứu và triển khai ứng dụng khoa học và công nghệ vào cuộc sống, từ địa phương, trung ương, từ khu vực doanh nghiệp và cả từ các tổ chức quốc tế.
Ông Bùi Trung Nghĩa nhấn mạnh, Diễn đàn Khởi nghiệp Quốc gia với chủ đề: “Liên kết mới để khởi nghiệp sáng tạo” là cơ hội để chúng ta cùng trao đổi về nhưng mục tiêu xây dựng và phát triển đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới, trong đó có nhấn mạnh đến tinh thần khởi nghiệp theo tinh thần Nghị quyết số 41 của Bộ Chính trị, những đổi mới trong hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp khởi nghiệp nói riêng từ thực tế địa phương, kinh nghiệm phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp từ các tỉnh thành, trường đại học được vinh dự nhận danh hiệu địa phương có đóng góp tích cực cho xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp …
Năm 2023 là cột mốc quan trọng đánh dấu chặng đường tròn 20 năm Chương trình khởi nghiệp Quốc gia được triển khai liên tục và sâu rộng trên khắp cả nước và ghi dấu ấn là các chương trình hỗ trợ đào tạo doanh nghiệp nhỏ và vừa, hỗ trợ khởi nghiệp sớm nhất, có quy mô lớn nhất và đạt chuẩn quốc tế. Chương trình khởi nghiệp quốc gia tự hào khi là đơn vị tiên phong cho phong trào khởi nghiệp tại Việt Nam. Chương trình Festival khởi nghiệp năm nay được tổ chức bao gồm nhiều hoạt động: Diễn đàn Khởi nghiệp Quốc gia lần thứ 8 năm 2023; Công bố các dự án xuất sắc của Chương trình Phát triển dự án khởi nghiệp Quốc gia, trao danh hiệu đơn vị tiêu biểu xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp và Phát động Chương trình Khởi nghiệp Quốc gia 2024.
Ông Nguyễn Đức Hiển - Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương cho biết, thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách thúc đẩy khởi nghiệp, trong đó có khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Đó là Nghị quyết số 52 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đề ra tầm nhìn đến năm 2025 Việt Nam trở thành một trong những trung tâm sản xuất thông minh, trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thuộc nhóm hàng đầu châu Á.
Mới đây, ngày 10/10/2023, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 41 nhấn mạnh yêu cầu khơi dậy tinh thần khởi nghiệp trong toàn xã hội, nhất là trong các lĩnh vực mới, trong thế hệ trẻ với nhiều nhiệm vụ, giải pháp cụ thể cho các ngành, các cấp. Nhiều tỉnh, thành như TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Quảng Nam, Đà Nẵng… quan tâm đến các hoạt động khởi nghiệp, trong đó có khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cả về chiều rộng và chiều sâu. Những kết quả này thể hiện cố gắng, nỗ lực của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, VCCI, các tỉnh thành. Năm 2023, chỉ số đổi mới sáng tạo của Việt Nam xếp hạng 46/132 quốc gia. Việt Nam cũng là một trong bảy quốc gia thu nhập trung bình đạt nhiều tiến bộ nhất về đổi mới sáng tạo trong thập kỷ qua, là một trong 3 quốc gia giữ kỷ lục có thành tích vượt trội so với mức độ phát triển trong 13 năm liên tiếp. Tại Việt Nam đã có nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo kỳ lân, nhiều doanh nghiệp ở ngưỡng tiệm cận kỳ lân với mô hình kinh doanh độc đáo.
Chia sẻ tại diễn đàn, TS. Phạm Hồng Quất - Cục trưởng Cục Phát triển thị trường và Doanh nghiệp khoa học công nghệ - NATEC (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho rằng, hiện nay các địa phương đang khuyến khích khởi nghiệp của các thành phần nhưng thiếu nhất là các huấn luyện viên chuyên nghiệp. Nhìn từ kinh nghiệm của các nước như Singapore, Thái Lan, Hàn Quốc, ông Phạm Hồng Quất cho rằng điều quan trọng là tìm được ra thế mạnh mang tính cạnh tranh để tập trung phát triển. Trong khi ở các quốc gia khác, khởi nghiệp được định hướng theo từng lĩnh vực thì ở Việt Nam, sự phát triển chưa đồng đều, chưa có điểm nhấn. Hơn nữa, dù “cơ chế đặc thù” đã được nhắc đến nhiều nhưng thực tế hiện nay chưa có “không gian” cho các mô hình kinh doanh mới. Các trung tâm hỗ trợ chuyên nghiệp hiện chưa được quan tâm chính đáng, chưa có không gian làm việc. Do đó cần phải chú trọng xây dựng nguồn nhân lực huấn luyện viên, có các cơ chế chính sách mở cho các mô hình kinh doanh mới và tìm kiếm nguồn lực đủ mạnh mẽ để hỗ trợ khởi nghiệp.
Nhằm vinh danh các đơn vị, từ đó khích lệ các đơn vị tiếp tục có nhiều đóng góp hơn nữa cho hệ sinh thái khởi nghiệp tại Việt Nam. VCCI đã phối hợp cùng với Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Giáo dục và Đào tạo và Hội đồng Cố vấn Khởi nghiệp Đổi mới sáng tạo Quốc gia thành lập hội đồng và tiến hành bình chọn các địa phương và trường đại học tiêu biểu xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp năm 2023. Đây là năm thứ 4 liên tiếp Ban tổ chức triển khai hoạt động này. Đồng thời trao giải cho các dự án đoạt giải tại Chương trình Khởi nghiệp Quốc gia 2023.
Trong khuôn khổ diễn đàn cũng chính thức khởi động lễ phát động Chương trình Khởi nghiệp quốc gia 2024.
(thitruongtaichinhtiente.vn) - Ngày 20/12, tại Diễn đàn Khởi nghiệp quốc gia 2022, thay mặt Ban Tổ chức, ông Bùi Trung Nghĩa - Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã chính thức phát động chương trình Khởi nghiệp quốc gia 2023.
Phát biểu tại lễ phát động, Phó Chủ tịch VCCI Bùi Trung Nghĩa cho biết, tại Festival khởi nghiệp 2023, nhiều kinh nghiệm, thông tin thực tiễn được các bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp, nhà trường sẽ được chia sẻ.
Cùng với đó là những xu hướng và định hướng chính sách để thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cũng như hoàn thiện hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho cộng đồng các doanh nghiệp khởi nghiệp.
Phó Chủ tịch VCCI Bùi Trung Nghĩa phát động Chương trình Khởi nghiệp quốc gia 2023
Bước sang năm 2023, chương trình Khởi nghiệp quốc gia tiếp tục củng cố và hợp tác chặt chẽ với các bộ ban ngành, tổ chức quốc tế để hỗ trợ các địa phương, trường đại học/cao đẳng trên toàn quốc về xây dựng và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo mở.
Chương trình Khởi nghiệp quốc gia hứa hẹn sẽ tiếp tục là sân chơi bổ ích thu hút sự tham gia của cộng đồng khởi nghiệp gồm thanh niên, sinh viên, doanh nghiệp trẻ nhằm mở ra nhiều cơ hội khởi nghiệp mới, góp phần xây dựng đội ngũ doanh nhân sáng tạo trong tương lai.
Tại lễ phát động, Câu lạc bộ Khởi nghiệp Liêm chính ra mắt Ban điều hành nhiệm kỳ 2023 - 2025 do ông Đỗ Ngọc Hòa - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Rain Coffee làm chủ nhiệm CLB.
Câu lạc bộ Khởi nghiệp Liêm chính hoạt động dưới sự bảo trợ của Chương trình Phát triển Liên Hiệp quốc (UNDP) và Hội đồng cố vấn Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia VSMA. Một trong những nhiệm vụ quan trọng trong nhiệm kì này của CLB là tham gia vào việc thực hiện và lan tỏa tinh thần đạo đức kinh doanh, đạo đức doanh nhân mới của VCCI và xây dựng văn hóa hướng tới sự phát triển bền vững trong doanh nghiệp.
Ngày 21/12, chung kết Chương trình Phát triển Dự án Khởi nghiệp Quốc gia 2022 và Festival Khởi nghiệp Quốc gia chính thức diễn ra dưới sự chỉ đạo của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) do Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp phối hợp với Cục Phát triển Thị trường và Doanh nghiệp Khoa học – Công nghệ (NATEC - Bộ Khoa học và Công nghệ), Hội đồng Cố vấn Khởi nghiệp Đổi mới sáng tạo Quốc gia – VSMA tổ chức.
Dự án tham dự là các công ty, doanh nghiệp đang khởi nghiệp hoạt động không quá 5 năm, đã triển khai thực tế và có doanh thu; có sản phẩm dịch vụ, có khả năng phát triển được, có doanh số, có khả năng mở rộng thị trường trong nước và quốc tế; các dự án có yếu tố công nghệ hoặc đổi mới sáng tạo hoặc tạo tác động xã hội, chuyển đổi sang mô hình kinh tế tuần hoàn, hướng tới nền kinh tế xanh.…
Ban tổ chức cho biết các dự án được chấm điểm vòng loại, vòng 1 và 2, bán kết để chọn lọc Top 10 dự án tham gia buổi chung kết. 10 dự án đã thuyết trình trước Hội đồng giám khảo để lựa chọn ra 1 giải nhất, 2 giải nhì, 3 giải ba và các giải khuyến khích. So với những năm trước, năm nay, ban tổ chức yêu cầu các nhóm dự án tham dự chung kết phải thực hiện 1 video clip để giới thiệu sản phẩm.
Giải khuyến khích thuộc về các dự án: Thiết bị ô tô thông minh CP23; pin nhiên liệu đa ứng dụng; sản xuất chế biến các sản phẩm bánh, kẹo, socola, trà từ thịt và mật quả cà phê.
Giải ba thuộc về các dự án: Yến Cung Đình Huế - Mang Hảo Vị Hoàng Gia đến mọi nhà!; ATER – mặt nạ vi tảo; thiết kế, chế tạo hệ thống thiết bị nhiệt phân xử lý rác thải nhựa thành nhiên liệu.
Giải nhì thuộc về các dự án: Hạt nêm rau củ Long Hoa; máy lọc nước DESTECH - Chuỗi cửa hàng chuyên gia lọc nước DES. Giải nhất thuộc về các dự án AWT- Carbon.
Theo ban tổ chức, mục tiêu xa hơn của TOP10 sẽ là sân chơi quốc tế, vì năm 2013, Việt Nam đã chính thức “hòa” vào Mạng lưới Khởi nghiệp Toàn cầu - GEN mà VCCI với vai trò là tổ chức đầu mối, đại diện cho Việt Nam – quốc gia thứ 131 tham gia vào mạng lưới này.
Theo đó, các đội thắng cuộc và các dự án khởi nghiệp thành công của Cuộc thi Cup Khởi nghiệp toàn cầu cấp Quốc gia tại Việt Nam sẽ có cơ hội tham dự Cup Khởi nghiệp toàn cầu. Đây là một con đường tuyệt vời để đưa các dự án khởi nghiệp ra đến với đấu trường thế giới.
Ông Lý Đình Quân, Tổng giám đốc Trung tâm Ươm tạo Khởi nghiệp Sông Hàn, Phó Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Khởi nghiệp Đổi mới Sáng tạo Quốc gia (VSMA) đánh giá, các dự án khởi nghiệp địa phương năm này ngày càng nổi trội, đa dạng. Các bạn trẻ đã biết tận dụng những lợi thế địa phương của mình làm nền tảng cho khởi nghiệp.
Đặc biệt, hàm lượng tri thức ngày càng nhiều hơn, như dự án Yến Cung Đình Huế biết khai thác giá trị văn hoá bản địa đặc sắc, kết hợp với nghề yến và định vị khách hàng cao cấp, thể hiện trình độ và năng lực tư duy khởi nghiệp có chiều sâu hơn.
Còn rất nhiều dự án có hàm lượng khoa học công nghệ từ quá trình nghiên cứu sâu như xử lý rác thải nhựa thành nhiên liệu hay sáng chế các loại máy socola mang thương hiệu Việt bằng trí tuệ Việt Nam là sự hãnh diện cho startup Việt.
Hay dự án Pin nhiên liệu đa ứng dụng là quá trình từ nghiên cứu đến thương mại hoá rất kiên trì của startup. Tuy nhiên, kỹ năng thuyết trình và cách giải quyết việc tiếp cận thị trường vẫn còn hạn chế về tư duy, cần có nhiều cố vấn khởi nghiệp hay hỗ trợ quá trình tăng tốc cho các dự án sẽ giải quyết tốt bài toán phát triển khách hàng và quản trị doanh nghiệp tốt hơn.
Tại buổi lễ, ban tổ chức cũng đã phát động Chương trình Khởi nghiệp Quốc gia 2024. Chia sẻ tại lễ phát động, ông Bùi Trung Nghĩa, Phó Chủ tịch VCCI– đơn vị chỉ đạo tổ chức Chương trình Khởi nghiệp Quốc gia, cho biết chương trình Khởi nghiệp quốc gia 2024 sẽ phát động tinh thần doanh nghiệp doanh nhân hướng đến phát triển cộng đồng doanh nghiệp doanh nhân ngày càng lớn mạnh.
Phó Chủ tịch VCCI tin tưởng rằng cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo sẽ kiến tạo nên những giá trị mới cho nền kinh tế, đóng góp cho sự phát triển của đội ngũ doanh nhân nước nhà, hướng tới phục vụ xã hội, giải quyết những bài toán về con người và sự phát triển bền vững.
Chương trình kỳ vọng sẽ tiếp tục gặt hái được nhiều thành công hơn nữa góp phần ươm mầm thêm được nhiều doanh nhân Việt. Trong hành trình mới này, Chương trình Khởi nghiệp Quốc gia sẽ quyết tâm thực hiện để góp phần thực hiện mục tiêu mà Chính phủ đang hướng tới là “Đẩy mạnh khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo một cách tổng thể, toàn diện, hướng tới Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo khu vực và thế giới, với môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, cởi mở; hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước hùng cường, thịnh vượng”.
Các DN khởi nghiệp đã và đang tạo ra những động lực mới cho nền kinh tế với những hướng đi mới, những cách làm sáng tạo. Theo Tổng cục Thống kê, năm 2022, cả nước có 148.500 DN đăng ký thành lập mới với tổng số vốn 1.590,9 nghìn tỷ đồng, tăng 27,1% về số DN, giảm 1,3% về vốn đăng ký so với năm 2021 (Tổng cục Thống kê, 2022).
Nhận thức được tầm quan trọng của khởi nghiệp, Việt Nam đã áp dụng các chính sách khởi nghiệp và tiến hành hỗ trợ DN để thúc đẩy khởi nghiệp. Tuy nhiên, để tăng cường hiệu quả của việc triển khai các chính sách, cần có những giải pháp khắc phục hạn chế của các chương trình, đề án thúc đẩy khởi nghiệp đang triển khai. Đây là cơ sở để phát triển khởi nghiệp tại Việt Nam hiệu quả, phù hợp hơn.
Chính sách và các hoạt động thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại Việt Nam
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng khẳng định, coi khoa học và công nghệ và ĐMST là 1 trong các đột phá chiến lược quan trọng nhất tiến tới phát triển nhanh, bền vững. Đồng thời yêu cầu: “Có thể chế, cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội, thúc đẩy ứng dụng, chuyển giao công nghệ; nâng cao năng lực nghiên cứu, làm chủ một số công nghệ mới, hình thành năng lực sản xuất mới có tính tự chủ và khả năng thích ứng, chống chịu của nền kinh tế; lấy doanh nghiệp làm trung tâm nghiên cứu phát triển, ứng dụng và chuyển giao công nghệ, ứng dụng công nghệ số. Phát triển hệ thống ĐMST quốc gia, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo”.
Năm 2017, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa do Quốc hội ban hành và Nghị định số 39/2018/NĐ-CP, ngày 11/3/2018 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Đây là hành lang pháp lý quan trọng trong việc xây dựng các chính sách hỗ trợ cho DN, đặc biệt là các DN khởi nghiệp tại Việt Nam.
Để thúc đẩy DN ĐMST phát triển, nhiều đề án về hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST đã được Chính phủ ban hành, như: Đề án “Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST quốc gia đến năm 2025” (ban hành theo Quyết định số 844/QĐ-TTg, ngày 18/5/2016 của Thủ tướng Chính phủ) đã quy định chi tiết về đối tượng hỗ trợ là các cá nhân, nhóm cá nhân có dự án khởi nghiệp và các DN, tổ chức cung cấp các dịch vụ, cơ sở vật chất… hoàn thiện thể chế, xây dựng đầy đủ các chính sách bổ trợ cho khởi nghiệp. Tiếp đến là Đề án “Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025” (ban hành theo Quyết định số 1665/QĐ-TTg, ngày 30/10/2017 của Thủ tướng Chính phủ).
Một số chính sách khác của Chính phủ cũng tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển DN khởi nghiệp, như: Nghị định số 13/2019/NĐ-CP, ngày 01/02/2019 của Chính phủ về DN khoa học và công nghệ. Nghị định số 94/2020/NĐ-CP, ngày 21/8/2020 của Chính phủ quy định cơ chế, chính sách ưu đãi đối với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, đã xác định rõ DN khởi nghiệp sáng tạo là DN được thành lập theo quy định của pháp luật để thực hiện ý tưởng trên cơ sở khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh mới và có khả năng tăng trưởng nhanh. Hay Chỉ thị số 09/CT-TTg, ngày 18/02/2020 của Thủ tướng Chính phủ về tạo điều kiện cho DN khởi nghiệp sáng tạo; Quyết định số 897/QĐ-TTg, ngày 26/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình "Hỗ trợ Thanh niên khởi nghiệp" giai đoạn 2022-2030…
Bên cạnh đó, nhiều đơn vị và tổ chức hỗ trợ sự phát triển ĐMST trực thuộc Chính phủ Việt Nam được thành lập, điển hình như: Cục phát triển thị trường và DN Khoa học và Công nghệ (NATEC) thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ; Trung tâm Hỗ trợ Khởi nghiệp sáng tạo Quốc gia (NSSC) thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ; Trung tâm ĐMST Quốc gia (thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư)…
Với những chủ trương, chính sách nói trên, Chính phủ đã phối hợp cùng các bộ, ban, ngành triển khai nhiều hoạt động thúc đẩy khởi nghiệp ĐMST. Cụ thể là: thực hiện tuyên truyền, giáo dục cho các đối tượng có ý tưởng khởi nghiệp, đặc biệt là tầng lớp thanh niên bao gồm: đoàn viên thanh niên, sinh viên đại học và sau khi ra trường… nhận biết về vai trò, tầm quan trọng của khởi nghiệp, đổi mới, sáng tạo, tự tạo việc làm; các chương trình giáo dục khởi nghiệp của địa phương, quốc gia và thế giới; các chính sách hỗ trợ khởi nghiệp của Nhà nước; các vườn ươm, không gian khởi nghiệp, các quỹ hỗ trợ khởi nghiệp ở trong nước và nước ngoài thông qua các hoạt động giáo dục; các video clip, hình ảnh, ấn phẩm; qua tài liệu và các phương tiện truyền thông.
Ngoài ra, hoạt động của hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST đã lan tỏa vào các trường đại học mạnh mẽ, mạng lưới nghiên cứu các nguồn lực tri thức với gần 300 trường đại học, cao đẳng tham gia. Cùng với đó mạng lưới các nhà trí thức và chuyên gia của kiều bào ở hơn 20 quốc gia đã được liên kết, hợp tác. Các trường đại học, cao đẳng ngày càng nhận thức sâu sắc hơn về vai trò của khởi nghiệp ĐMST.
Cùng với sự trưởng thành của hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST, Ngày hội Khởi nghiệp ĐMST Quốc gia (TECHFEST VIETNAM) là sự kiện thường niên lớn nhất dành cho cộng đồng khởi nghiệp ĐMST tại Việt Nam, do Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan, tổ chức chính trị - xã hội. TECHFEST có ý nghĩa quan trọng trong việc tạo ra một sự kiện mang tầm quốc tế để các DN khởi nghiệp có thể tiếp cận với khách hàng tiềm năng, các nhà đầu tư, các chuyên gia, tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp và các cơ quan truyền thông trong nước và quốc tế. Đây cũng là dịp để các bên chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm và liên kết các thành phần của hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST của Việt Nam từ Trung ương đến địa phương với hệ sinh thái khởi nghiệp trong khu vực. Tính từ năm 2015 đến nay, chương trình TECHFEST VIETNAM đã thu hút tổng cộng hơn 20.000 người tham dự, 2.600 DN khởi nghiệp và 1.000 lượt khách đầu tư trong nước và quốc tế[1].
Ngoài ra, với Vietnam Venture Summit, chương trình đã đóng vai trò là bệ phóng cho các startup thông qua các hoạt động ươm tạo và thúc đẩy, từ đó xây dựng một hệ sinh thái đổi mới hoàn chỉnh trên quy mô lớn để cho phép chuyển giao, phát triển và thương mại hóa công nghệ.
Hay Vietnam Innovation Summit - nơi triển lãm các giải pháp và sản phẩm sáng tạo là không gian để các startup chia sẻ về ý tưởng độc đáo của DN, đồng thời mở rộng kết nối với các chuyên gia hàng đầu, người có ảnh hưởng trong xã hội và các DN, tập đoàn lớn.
Thực trạng phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và doanh nghiệp khởi nghiệp ở Việt Nam
Báo cáo Hệ sinh thái ĐMST mở Việt Nam năm 2022 của BambuUp cho thấy, hệ sinh thái khởi nghiệp Việt đang bước vào giai đoạn bùng nổ từ cuối năm 2019, đầu năm 2020 đến năm 2021. Điều này được thể hiện qua số lượng thương vụ cũng như số vốn được các nhà đầu tư, các quỹ đầu tư mạo hiểm trong và ngoài nước đổ vào các startup trong nước. Thị trường khởi nghiệp ĐMST Việt Nam cũng là nơi hoạt động của 208 quỹ đầu tư mạo hiểm, trong đó 40 quỹ đầu tư nội địa, như: VSVCapital, Mekong Capital, IDG Ventures Vietnam…
Trong đó, kỷ lục là năm 2021 với tổng cộng 165 thương vụ và tổng vốn đầu tư lên đến 1,4 tỷ USD. Thống kê cũng chỉ ra rằng, mức đầu tư trung bình vào một startup Việt rơi vào khoảng 1,15 triệu USD với giai đoạn đầu (early-stage) và đạt giá trị 9,5 triệu USD ở giai đoạn trung và cuối (medium & late stage). Ngoài ra, lượng vốn đầu tư nước ngoài đổ vào startup công nghệ Việt Nam ngày càng nhiều giúp mở ra cơ hội, đồng thời đặt ra thách thức buộc bản thân startup phải hoạt động tốt hơn nhằm đáp ứng kỳ vọng tương xứng với số vốn bỏ ra của các nhà đầu tư.
Còn theo thống kê của Crunchbase (nền tảng tìm kiếm thông tin về kinh doanh và startup), năm 2022, Việt Nam có 110 thương vụ đầu tư mạo hiểm, có 71 thương vụ công bố với tổng giá trị là 727,5 triệu USD. Trong đó, TP. Hồ Chí Minh có 69 thương vụ, có 45 thương vụ công bố với tổng giá trị là 591 triệu USD (chiếm 80% số vốn của cả nước và 62% số thương vụ của cả nước) (S.Hải, 2023).
Nhờ hệ sinh thái khởi nghiệp phát triển mạnh mẽ, Việt Nam đang nổi lên là một trong những nền kinh tế năng động mới nổi và là trung tâm phát triển cho các DN khởi nghiệp ĐMST ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Theo thống kê của Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo Quốc gia, hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam năm 2022 đã có những bước phát triển mới, thể hiện qua nhiều số liệu tích cực. Việt Nam hiện xếp thứ 54 trong hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu. Ước tính cho thấy, cả nước hiện có khoảng 3.800 startup đang hoạt động (Thùy Chang, 2022). Các startup với những tên tuổi nổi bật, như: VNG, VNLife, Momo, Tiki, Topica Edtech…
Hiện nay, với 4 kỳ lân công nghệ (unicorn) (để chỉ các startup công nghệ được định giá trên 1 tỷ USD), trên bản đồ khu vực, Việt Nam đứng thứ 3, chỉ sau Singapore và Indonesia trên bản đồ khu vực về số lượng unicorn. Cụ thể 4 kỳ lân đó là: VNG phát triển kinh doanh game; VNPay được nhiều người biết đến với mạng lưới thanh toán bằng mã QR; MoMo - Công ty cung cấp các dịch vụ tài chính; Sky Mavis là công ty phát triển trò chơi đình đám Axie Infinity, tựa game NFT chạy trên nền tảng blockchain.
Bên cạnh các thế mạnh và thuận lợi, một số khó khăn, thách thức trong quá trình phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST đang đặt ra, đó là:
Thứ nhất, hiện nay Việt Nam còn thiếu những chính sách để phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo như quỹ tài trợ vốn, chính sách khuyến khích cá nhân đầu tư mạo hiểm vào các DN khởi nghiệp sáng tạo, khuyến khích các chương trình đào tạo ĐMST trong trường học. Điều này đặt ra thách thức cho các công ty khởi nghiệp trong việc đảm bảo nguồn vốn, thu hút và giữ chân nhân tài, cũng như tuân thủ các quy định phức tạp.
Bên cạnh đó, các chính sách còn dàn trải, chưa tập trung sâu vào từng ngành, nghề, lĩnh vực. Còn hạn chế trong việc xây dựng tổ chức ươm tạo, huấn luyện, tư vấn khởi nghiệp. Thiếu kết nối giữa các viện, trường đại học với ý tưởng khởi nghiệp. Ngoài ra, chính sách hỗ trợ thương mại hóa sản phẩm khởi nghiệp vẫn còn thiếu sót.
Thứ hai, thiếu các thương vụ thoái vốn lớn. Việt Nam cần có thêm những câu chuyện thành công về thoái vốn để tạo niềm tin cho các nhà đầu tư nước ngoài khi lựa chọn đầu tư vào các công ty Việt Nam. Đối với các nhà đầu tư muốn thoái vốn thông qua niêm yết cổ phần, Luật Chứng khoán sửa đổi năm 2019 quy định các công ty phải có lãi ít nhất 2 năm và không có lỗ lũy kế tại thời điểm niêm yết, điều này dẫn đến rào cản đáng kể cho hầu hết các công ty công nghệ tại Việt Nam.
Thứ ba, các DN khởi nghiệp gặp hạn chế về vốn, cơ sở vật chất, kỹ năng quản trị, điều hành DN, xúc tiến, quảng bá hay khả năng đáp ứng các thủ tục hành chính cần thiết. Đa phần là DN siêu nhỏ, nhỏ và vừa được khởi nghiệp theo phương thức truyền thống là tự lập. Việc ứng dụng khoa học công nghệ chưa cao nên sức cạnh tranh của các sản phẩm còn thấp. Mặt khác, DN do mới thành lập nên chưa thu hút được các nhà đầu tư hoặc quỹ đầu tư, chưa biết tìm nguồn hỗ trợ tài chính cho DN mình.
Thứ tư, hoạt động đào tạo, tập huấn cho nhân lực của các DN khởi nghiệp còn mang tính hình thức, thiếu thực tiễn. Các hoạt động đào tạo chưa được tổ chức thường xuyên và các kiến thức đào tạo thiếu tính ứng dụng cao. Bên cạnh đó, việc hỗ trợ đào tạo bao quát các kiến thức về kinh doanh, tài chính, bán hàng, marketing và quản lý nhân sự vẫn chưa phổ biến rộng rãi.
Nhằm thúc đẩy phát triển khởi nghiệp ĐMST ở nước ta hiện nay, theo tác giả, cần thực hiện một số giải pháp sau:
Một là, chính sách cho khởi nghiệp ĐMST cần có lộ trình chiến lược kết hợp các giải pháp chính sách ngắn hạn và dài hạn, tập trung cho các startup có tiềm năng tăng trưởng ở một số lĩnh vực ưu tiên của nền kinh tế hoặc phát triển sản phẩm, dịch vụ mang thế mạnh riêng có của vùng, miền, quốc gia.
Nhằm hỗ trợ DN khởi nghiệp, cần thực hiện công khai hóa, minh bạch hóa các quy hoạch, kế hoạch, cơ chế, chính sách trên từng ngành, lĩnh vực cụ thể, nhất là những ngành, lĩnh vực, địa bàn mà Nhà nước khuyến khích phát triển và xuất khẩu để tạo ra thế chủ động và tự chịu trách nhiệm của các DN và nhà đầu tư. Rà soát, kiện toàn bộ máy pháp lý đủ năng lực, tạo uy tín cho chính quyền địa phương bằng việc nâng cao năng lực thực thi pháp lý, quản lý dân chủ, có khả năng hợp tác, hỗ trợ các DN, nhà đầu tư trong điều kiện mới.
Đồng thời, đơn giản hóa các quy định nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc đăng ký kinh doanh, gia nhập thị trường và các hoạt động của DN, nhất là các DN khởi nghiệp. Tạo điều kiện tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất cho các DN, đặc biệt là tại các địa phương, thông qua việc hình thành các khu, cụm công nghiệp tập trung.
Bên cạnh đó, cần giúp cho các startup có thể kết nối và hợp tác với các tập đoàn đa quốc gia, khuyến khích các tập đoàn này tăng cường sử dụng sản phẩm của startup Việt, thay vì chỉ sử dụng sản phẩm ngoại.
Hai là, thúc đẩy khả năng tiếp cận vốn đầu tư của DN khởi nghiệp. Tăng cường tầm ảnh hưởng và hiệu quả hoạt động của quỹ phát triển DN và quỹ bảo lãnh tín dụng tại các địa phương. Tạo điều kiện thuận lợi triển khai các chương trình xúc tiến thương mại trọng điểm. Đổi mới, đơn giản hóa thủ tục vay vốn, bảo đảm an toàn vốn vay và phù hợp với quy định của pháp luật, thực hiện triển khai lãi suất hợp lý, khuyến khích đa dạng hóa các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng để tăng khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp.
Ba là, bên cạnh việc đảm bảo các nguồn lực tài chính, hoạt động khởi nghiệp sáng tạo cần được hỗ trợ bởi hạ tầng kỹ thuật cứng và mềm thuận lợi. Theo đó, sở khoa học và công nghệ các tỉnh/thành phố triển khai các chương trình hỗ trợ các DN khởi nghiệp nghiên cứu đổi mới công nghệ, cải tiến, hoàn thiện, làm chủ công nghệ thông qua các hoạt động nghiên cứu, đào tạo, tư vấn, tìm kiếm, giải mã, chuyển giao công nghệ; xác lập, khai thác, quản lý, bảo vệ và phát triển tài sản trí tuệ của DN.
Bên cạnh đó, các vườn ươm DN, không gian hỗ trợ khởi nghiệp, trung tâm hỗ trợ kỹ thuật cần hỗ trợ: (i) Mặt bằng nhà xưởng cho các DN nhỏ và vừa tham gia ươm tạo tại các cơ sở ươm tạo, cơ sở kỹ thuật nhà nước; (ii) Hỗ trợ sử dụng máy móc, thiết bị cho các DN nhỏ và vừa gia ươm tạo tại các cơ sở ươm tạo, cơ sở kỹ thuật nhà nước; (iii) Triển khai các chương trình hỗ trợ đào tạo, hội thảo, hội nghị kết nối các DN nhỏ và vừa thuộc ngành, lĩnh vực hoạt động của các vườn ươm DN, không gian hỗ trợ khởi nghiệp, trung tâm hỗ trợ kỹ thuật.
Ngoài ra, nghiên cứu, thành lập thêm từ 2-3 vườn ươm DN hoặc không gian hỗ trợ khởi nghiệp cho các DN nhỏ và vừa trong giai đoạn 2021-2025. Các sở, ngành cần rà soát và xây dựng kinh phí nâng cấp các cơ sở ươm tạo, cơ sở hỗ trợ kỹ thuật nhà nước quản lý, nâng cao hoạt động ươm tạo cho các DN nhỏ và vừa.
Bốn là, phát triển nguồn nhân lực cho khởi nghiệp ĐMST. Khuyến khích huy động các nguồn tài chính bổ sung vào nguồn quỹ đào tạo tài năng, đào tạo các nhà quản lý, cho các nghiên cứu phát triển DN. Hoàn thiện các quy định pháp lý, các chính sách cho các DN, hình thành quỹ phát triển nguồn nhân lực, tiếp tục thực hiện có hiệu quả chương trình trợ giúp đào tạo nguồn nhân lực và đa dạng hóa các hoạt động hỗ trợ DN. Trong đó, Nhà nước cần hỗ trợ về kinh phí đào tạo và phát triển nguồn nhân lực cho các DN.
Với vai trò đại diện cho các DN, các hiệp hội, các tổ chức xã hội nghề nghiệp cần đứng ra tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn cho các hội viên, hoặc tổ chức các hoạt động giao lưu truyền đạt kinh nghiệm giữa các hội viên với nhau. Tổ chức thăm quan, khảo sát thực tế theo chương trình các khóa học, quan tâm đến chất lượng, nội dung, đổi mới phương pháp đào tạo, bồi dưỡng phù hợp với nhu cầu thực tế của các DN, như: kỹ năng bán hàng, phong cách lãnh đạo, tin học ứng dụng, xây dựng chiến lược, kế hoạch sản xuất, kinh doanh, lập dự án vay vốn, tư vấn hành lang pháp lý và kiểm soát nội bộ, bồi dưỡng nghiệp vụ kế toán, kỹ thuật trong các ngành nghề sản xuất, kinh doanh.
1. BambuUp (2022), Báo cáo Hệ sinh thái ĐMST mở Việt Nam năm 2022.
2. S.Hải (2023), Thị trường nội địa đang rất cần doanh nghiệp công nghệ tham gia, truy cập từ https://hcmcpv.org.vn/tin-tuc/thi-truong-noi-dia-dang-rat-can-doanh-nghiep-cong-nghe-tham-gia-1491905721.
3. Thủ tướng Chính phủ (2016). Quyết định số 844/QĐ-TTg, ngày 18/5/2016 ban hành Đề án Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST quốc gia đến năm 2025.
4. Thùy Chang (2022), Khởi nghiệp Việt Nam và 3 cái tên tiệm cận ngưỡng kỳ lân đầy tiềm năng, truy cập từ https://ictvietnam.vn/khoi-nghiep-viet-nam-va-3-cai-ten-tiem-can-nguong-ky-lan-day-tiem-nang-20021.html.
5. Tổng cục Thống kê (2022), Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội năm 2022.
VTV.vn - Năm 2020, mặc dù ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh, nhưng chương trình khởi nghiệp sáng tạo được các cấp Hội Phụ nữ tỉnh Quảng Nam thực hiện đem lại kết quả khá tốt.
VTV.vn - 12 ứng dụng đã được lựa chọn tham gia đợt ghi hình đầu tiên của Khởi nghiệp công nghệ 2019.
Góc khán giả24/07/2019 02:26 PM
VTV.vn - "Khởi nghiệp công nghệ" - điểm hẹn mới cho những người yêu thích ứng dụng trên điện thoại di động sẽ lên sóng VTV3 vào tháng 8 tới.
VTV.vn - Khi bạn có ý định tự mình triển khai công việc kinh doanh riêng, bạn muốn tự mình làm và quản lý thu nhập cho mình, đó là khi bạn bắt đầu khởi nghiệp.
Chuyển động 24h09/11/2017 05:32 PM
VTV.vn - Không chỉ vươn lên làm giàu, anh Lê Ngọc Huê, chủ nhân của làng dược liệu trên quê lúa Thái Bình còn tạo công ăn việc làm cho hàng chục lao động tại quê hương.
VTV.vn - Các nhóm khởi nghiệp Việt Nam sẽ có cơ hội được huấn luyện, tư vấn và chia sẻ từ các lãnh đạo cấp cao và những chuyên gia công nghệ hàng đầu thế giới.
Góc khán giả17/03/2016 11:57 AM
VTV.vn - Loạt chương trình "Sáng tạo khởi nghiệp" phát sóng vào 14h15 Chủ nhật hàng tuần trên kênh VTV1 sẽ mở ra một sân chơi mới hấp dẫn cho những người trẻ khởi nghiệp.
Góc khán giả14/02/2016 11:00 AM
VTV.vn - Cuộc phiêu lưu của hạt giống, chương trình thứ 2 trong chuỗi chương trình Khởi nghiệp quốc gia, sẽ lên sóng VTV1 vào 21h35 hôm nay (14/02) - mùng 7 Tết.
